[:nl]Onlangs zag ik op youtube een workshop van Marshall Rosenberg over Geweldloze Communicatie. Ik heb drie uur gefascineerd zitten kijken. Wat me fascineerde was de neutrale houding van Rosenberg waarmee hij iedere workshopdeelnemer tegemoet trad. Ik zag in de praktijk gebeuren hoe ‘je oordeel opschorten’ eruit ziet. Prachtig om te zien en toen bedacht ik me had zijn boek nog ongelezen in mijn boekenkast stond.
Dat boek heb ik de afgelopen week gelezen. Een mooi praktisch boek over empathische communicatie. Empathisch zijn naar jezelf en naar de ander. Luisteren en spreken met oog en oor voor je eigen gevoelens en behoeften. Marshall zegt dat mensen eigenlijk maar twee dingen zeggen: “Please” en “Thank you”. Het is de kunst de “Please” te horen in wat de ander en wat jezelf zegt. Mooi boek dat goed kan helpen om communicatie te verbeteren! [:]

[:nl]Zoals je misschien weet ben ik de afgelopen jaren geïnteresseerd geraakt in boeken over archeologie van de pre-historie en de geschiedenis van Nederland en dan vooral in relatie tot mijn eigen stamboom. Al een paar jaar ben ik bezig mijn voorouders in kaart te brengen en ik heb inmiddels rond de 3000 voorouders gevonden (volgens de archieven, ervan uitgaande dat niemand over zijn/ haar ouderschap heeft gelogen). Ik vind dat super interessant om te doen en spendeer daar mijn verloren uren aan.
En nu is er het boek van Karin Bojs. Daarin verbindt zij wat wij vanuit de archeologie weten met hedendaagse DNA onderzoek. Ze heeft het boek vanuit een persoonlijk perspectief geschreven en neemt de lezer dus aan de hand van haar eigen verhaal mee door de geschiedenis. Het levert een heel toegankelijk en boeiend boek op, waarin een complex onderzoeksveld – dat van DNA onderzoek – ineens begrijpelijk wordt.
Het is voor het eerst dat ik over haplogroepen hoor en hoe je uit mitochondriaal DNA, dat van moeder op kind wordt doorgegeven, nog steeds sporen van oeroude voorouders kunt vinden. Stam je van jagers af of van landbouwers die in verschillende golven Europa binnentrokken? Daarvan zijn nog steeds stukjes informatie vindbaar in ons DNA.
Een paar jaar geleden had ik al eens DNA onderzoek laten doen, maar omdat de techniek zo snel gaat, laat ik het nu specifieker onderzoeken.

[:nl]Vrije ruimte, als we die toch maar meer voor onszelf konden organiseren. Vrije ruimte buiten de tijd om te reflecteren, te werken aan meesterschap en stil te staan bij de grote vragen. Zoals de ultieme vraag: Wat is het goede leven?
Een ondertitel van dit boek luidt: Klassieke scholing voor de hedendaagse praktijk. Dat is het precies. Op heel toegankelijke wijze met goede voorbeelden uit de praktijk, schetst dit drietal hoe we in deze tijd onze scholing ter hand kunnen nemen. Geen vakscholing, maar levensscholing. Via de grammatica (hoe te verwoorden), de retorica (hoe vrijmoedig te spreken) en de dialectica (hoe te redeneren) naar de ethica: het meesterschap.
Ik heb bijzonder genoten van dit boek, omdat het een verademing is weer stil te staan bij zorgvuldig redeneren in tijden van nepnieuws. En voor wie denkt dat het een rationele exercitie is, lees het boek: zowel hoofd, hart als buik worden aangesproken als bronnen van weten.
Naast veel nieuwe inzichten, sprak mij in het bijzonder aan het begrip ‘hegemonikon’. Dat is een begrip van de stoïcijnen voor “innerlijke stuurman”:

“De innerlijke stuurman doet niet alleen een beroep op mijn verstandelijke vermogens of argumentatieve vaardigheid, maar ook op mijn houding, de kwaliteit van mijn betrokkenheid, de aard van mijn verbondenheid met de kwestie en met de mensen die er een rol in spelen.”

Ik ga in mijn dagboek zo nu en dan in gesprek met deze innerlijke stuurman en dan doe ik vaak interessante ontdekkingen. Daar blijkt ook een term voor te zijn: reflectief dagboek schrijven. En ik vraag mezelf meteen af of dat ook niet een mooie vorm kan zijn om aan te bieden bij coaching. Kortom: voldoende inspiratie![:]

[:nl]Een klein maar heel fijn boekje. David Van Reybroeck en Thomas d’Ansembourg beschrijven heel toegankelijk wat er nodig is om een vredige samenleving te creëren met elkaar. Ze baseren zich niet alleen op mooie woorden een aansprekende citaten, maar geven aan via welke praktische en wetenschappelijke onderbouwde wegen we kunnen werken aan innerlijke vrede.

Want als echte vrede, duurzame, fundamentele en gezamenlijke vrede, met persoonlijke vrede begint, is het in het algemeen belang absoluut noodzakelijk om massaal te investeren in echte geestelijke hygiëne.

Te beginnen op scholen. Laten we kinderen leren hoe ze de rust in zichzelf kunnen vinden in de hectische wereld. Hoe mooi zou dat zijn. En de wetenschappelijke bewijzen zijn overweldigend dat dat goede resultaten oplevert voor het welzijn van de kinderen zelf en voor hun samenleven.
Klein boekje, gewoon even lezen![:]

[:nl]Hebben jullie dat ook wel eens, dat je een boek leest, er een potlood bij pakt en dan zo’n beetje alles gaat aanstrepen? Nou, zo’n boek is dit boek van William Isaacs. Ooit heb ik het diagonaal gelezen, maar nu drong de inhoud pas echt tot me door.

Het boek uit 1999 is een soort bijbel van dialoog. Isaacs is erin geslaagd in 400 bladzijdes de essentie te vatten van het waarom van dialoog, maar geeft tegelijkertijd ook praktische handvatten voor dialoogvoering. Het boek heeft ook een gelaagdheid, waardoor je als beginner misschien weer andere dingen leest dan als ervaren dialoogbeoefenaar.

Het boek begint met uitleg over wat dialoog is. Daarna behandelt Isaacs wat nodig is om een goede dialoog te voeren:

• 4 vaardigheden: luisteren, respecteren, oordeel opschorten en je uitspreken
• voorspellende intuïtie over patronen in gedrag
• een goede setting creëren.

Isaacs geeft bij alles wat hij aandraagt aansprekende voorbeelden.
Hij eindigt het boek met  mogelijkheden voor toepassing van dialoog, zowel in zakelijke als in maatschappelijke context.

Voor mij is het extra leuke dat Isaacs allerlei andere onderzoekers aan het woord laat of citeert waarin ik me al eerder heb verdiept: Argyris, Bohm, Schön, Scharmer, Senge, Bateson, Schein, Zohar, Beer, Wilbur, Wheatley. En ook relatief nieuwe namen die nieuwe werelden openen: Kantor, Garrett. Het is daardoor een integrerend boek waarin veel samenkomt. Al met al een aanrader voor iedereen die professioneel aan de slag is of wil gaan met dialoog.[:]

[:nl]Een goede vriendin kwam een tijdje geleden met dit boek onder de arm bij me langs. Een boek over hoe “bright minds” of hoogbegaafden denken en naar de wereld kijken en daardoor kunnen vastdraaien. Een uiterst interessant thema voor mij als coach voor hoogbegaafde volwassenen en ervaringsdeskundige. Net als het vorige boek dat ik las over “islands of sanity“, was dit niet echt een opwekkend boek. Maar wel een boek dat absoluut de moeite waard is om te lezen.
Webb gaat uitgebreid in op de denkprocessen en waarden van hoogbegaafden en hoe die twee elkaar als het ware bijten. Veel hoogbegaafden hebben hoge standaarden in hun leven en vinden een waarde als rechtvaardigheid van wezenlijk belang. En niet zomaar “wezenlijk belang” maar essentieel of existentieel. De realiteit is alleen vaak niet logisch en rechtvaardig. Daardoor gebeurt het niet zelden dat hoogbegaafden vast komen te zitten in illusies gebaseerd op hun idealistische kijk op de wereld. En daarna dan de desillusie en soms zelfs depressie.
Ik vond het verhelderd om zijn betoog te lezen en te begrijpen waar mijn soms existentiële eenzaamheid zijn oorsprong heeft/kan hebben. Daarnaast schrijft hij enkele hoofdstukken over manieren om hiermee om te gaan en daarbij merkte ik dat ik intuïtief al best wat goede dingen doe om hiermee om te gaan. Maar toch heb ik ook weer ontdekkingen gedaan en deze probeer ik nu in de praktijk te brengen.
Aanrader voor hoogbegaafden en andere denkerig piekerende types! [:]

[:nl]Reisboek voor pioniers in authentiek leiderschap, is de ondertitel van dit boek. Het boek beschrijft heel zorgvuldig en volledig een proces om tot ontwikkeling (in een organisatie) te komen.
Ik kan het boek aanbevelen. Het leest gemakkelijk en is geschreven als een natuurlijke reis door de verschillende fases van zo’n proces. Deze fases hangen samen met de verschillende dimensies van ons zijn: de fysieke, de mentale, de emotionele en de spirituele dimensie. In het boek vind je ook veel mooie vragen die zich stuk voor stuk lenen voor een goed gesprek of dialoog. Voor mij is het ook een naslagwerk om nog eens terug te lezen of erbij te pakken als ik aan de slag ga in een team of coaching. Het is dus ook een praktisch boek met methodieken.
Al met al zeer lezenswaardig en ik snap niet waarom het drie jaar in mijn kast moest staan voordat ik het las![:]

[:nl]Tijdens het opruimen van mijn boekenkast kwam ik een dun boekje van Plato tegen. En dat zag er aantrekkelijk uit, omdat het over de verdediging van Sokrates ging en Sokrates de laatste tijd mijn belangstelling heeft. Ik dacht eigenlijk dat het lezen van Plato een intellectuele opgave zou zijn en dit kleine boekje was een uitdaging om het toch een aan te gaan. Ik was positief verrast over de toegankelijkheid van de tekst en kon er zowaar van genieten.
De kern van het boekje is de prachtige zin:

Ik heb in ieder geval íets meer inzicht dan [de ander],
alleen doordat ik niet denk iets te weten wat ik niet weet.

Denk daar maar eens over na![:]

[:nl]Dit boek wilde ik al een paar jaar lezen, maar soms wacht ik blijkbaar tot de timing goed is. Een nieuwe geheel herziene druk leek me het juiste moment en dat klopte.
Bommerez’s boek gaat over het ontdekken van de eenvoud onder de complexiteit. Het stimuleert je je niet te laten intimideren door complexiteit en de snelheid en veelheid van informatie. Het stimuleert je te vertragen en waar te nemen welke universele principes, waarden, impliciete ordening daarachter schuil gaat. Ik schrijf “schuil gaat”, omdat we vooralsnog nog niet zo zijn geoefend in het gezamenlijk waarnemen en ontdekken hiervan.
De afgelopen tijd heb ik me door de hoofdstukken heen gewerkt. Niet in de betekenis van dat het zwaar was, maar omdat ik iedere zin wilde opnemen en ondertussen mindmaps voor mezelf maakte om alles goed tot me te laten doordringen en mijn eigen inzichten ermee te verenigen.
Het is een rijk boek, waarin lijnen samenkomen: Covey’s eigenschappen van effectief leiderschap, Collins’ Good to Great, Scharmer’s Theory U, Margaret Wheatley’s Leiderschap en de nieuwe fysica, Barry Long’s inzichten over liefde, Bohm en Isaacs over dialoog, Dana Zohar’s SQ, systeem denken, nu ja, kijk maar op mijn website naar mijn inspiratiebronnen.
Een boek dat ik las en waarbij ik voortdurend knikte, omdat Bommerez opschrijft wat al sluimerde. Hij verwoordt het helder en schroomt niet om in het boek belangrijke bevindingen (de kern) vrolijk te herhalen. Zodat kan doordringen dat alles er al is en dat we beter zullen leren ons erop af te stemmen. Dat “dialoog hét voertuig is voor leiderschap in de eenentwintigste eeuw”. Dat – in mijn woorden – onze hersenen en ons hart een ontvangststation zijn en geen opslagruimte. Dat een relatie niet iets is tussen twee, maar dat er een derde component bijhoort, de verzoenende, neutrale.
Als ik het zo opschrijf, lijkt het abstract, maar door de voorbeelden weet Bommerez het concreet en toegankelijk te maken.
Het motiveert en stimuleert me om met nog meer inspiratie samen met Olga de training Dialoog Begeleiden te verzorgen. We werken mee aan iets belangrijks.
Dank voor het schrijven Jan Bommerez!

Voorbeeld van een van mijn mindmaps, deze gaat over hoofdstuk 2 “het onzichtbare leren zien”
En hier zijn ze allemaal bij elkaar: Mindmaps Renate – Door de bomen het bos zien, Jan Bommerez.[:]